Charlois Spijbelt


In Charlois richt het Nacht Club onderzoek zich op de vorm en inhoud van contact in de buurt. Tussen gemeente en bewoners, tussen bewoners onderling. Van een rave tot een wijkakkoord zonder papier.

Voor een verlaten pand staan mensen uit de buurt te dansen. Een man met zijn hondje loopt verbaasd voorbij, krijgt een koptelefoon op en begint te bewegen, drinkt een colaatje, maakt een praatje. Wijkmanager Marieke hangt een slinger op. Aan de wand hangen posters met grote letters: Charlois Spijbelt. Twee jongens komen aangerend, ze luisteren naar de stevige beat van het rave nummer. Een vrouw lacht breed wanneer ze zichzelf terug hoort in het nummer. Ze wil spijbelen van dit tijdperk zegt ze. De beat gaat weer verder...


Op woensdag 31 augustus om 20.00u was de spontane buurt rave aan de Bourgoensevliet in de Rotterdamse wijk Charlois. Een avond waarop hele verschillende mensen die wonen en werken in de wijk samen dansten en spraken over waar zij van willen spijbelen.

Spijbelen van de belastingdienst, omdat je bang bent voor de aanslag, terwijl je de eindjes al aan elkaar moet knopen. Spijbelen van e-mails, waardoor je steeds minder toekomt aan de uitvoering van acties voor de wijk, zegt een ambtenaar. Spijbelen van begrijpend lezen, vertelt een jongen die worstelt met de Nederlandse taal. Rust, eindelijk eens even geen herrie van de stad, zegt Rob die al lang in Charlois woont en de buurt steeds drukker ervaart. Spijbelen, ik zoek naar een vergelijkbaar woord in het Pools, zegt een man. Protest, dat woord komt voor hem het dichtst in de buurt.

Ik moet eigenlijk naar een afspraak maar ik dans even mee. Ik mis deze spontaniteit in de buurt.

James

Ik zag deze ondernemer voor het eerst lachen toen ik hem vroeg waar hij van wilde spijbelen. We spreken elkaar vaker maar dan gaat het altijd over overlast.

Roland, wijknetwerker gemeente

Ik sprak met een vrouw over de angst om s’ avonds over straat te gaan. Daar wil ik mee aan de slag.

Vrijwilliger buurthuis

Ik was zo geïnspireerd door de rave. De dag erna ontspoorde een ambtelijk aanpak voor een vraag vanuit bewoners. Het was heel begrijpelijk allemaal maar ik greep in. We gaan het anders doen en zorgen dat het we het volgende week uitvoeren.

wijkmanager Marieke

Charlois Spijbelt was de eerste Nacht Club van het Rotterdamse team dat deelneemt aan De Nacht Club Academie met ontwerper Myrthe Krepel. Met de nacht als inspiratie werken ambtenaren samen met ontwerpers en bewoners aan openhartige en gelijkwaardige ontmoeting in hun wijk.

Teamleden: wijknetwerker Roland van Eijk, wijkmanager Marieke Smit, wijkraadsleden Meryem Koerts en Bas Oudenaarde. Clubleden van het eerste uur: Ronald en Marjolein de Vries, Angela Stolwijk-Kramer, Frans Gordijn, Renee van Randwijk, Daniel van der Ham. De rave is gemaakt door Charloise muziekliefhebber: Daan Kamhorst


Een wijkakkoord zonder papier


De buurt rave bracht enthousiasme, inspiratie en een nieuwe blik. Spijbelen krijgt de betekenis van ruimte maken voor wat er toe doet. En dat is een waardevol perspectief voor samenwerking met de wijk. De blik richtte zich op de totstandkoming van het wijkakkoord. De wijkraad maakt namens de wijk, samen met de gemeente en het wijknetwerk dit akkoord. Het vormt de basis voor de samenwerking in de wijk. Wat gebeurt er als je er geen papieren werkelijkheid van maakt, maar het tot leven brengt. Bijvoorbeeld door de teksten door te fluisteren. Of door scherp te kijken naar hoe mensen zich in de openbare ruimte uiten, bijvoorbeeld met stickers. Een wijkakkoord dat zich laat inspireren door allerlei verschillende manieren van verwoorden, kan heel levendig worden.

Wat wil jij doorfluisteren van het wijkakkoord?

De zinnen die we als wijkraadsleden door fluisterden verhaspelden steeds. De zinnen van bewoners gingen altijd in een keer goed.

Wijkraadslid Daniel

Ik woon hier drie jaar en het is moeilijk om vrienden te maken. Ik hoop dat mijn ouders hier kunnen komen wonen.

Poolse jonge man

“Geen rotzooi meer op dit plein” fluisterde een vrouw. Dat is heel concreet. Je maakt het snel groots in zo’n wijkakkoord.

Wijkmanager

Ongenuanceerd en stiekem


Welke honderden kreten komen we tegen in de buurt?
En wat hoort er op jouw sticker?

Stickers in de publieke ruimte zijn een begrijpelijke doorn in het oog van de buitendienst, maar ook een heel herkenbare en scherpe manier om je te uiten in enkele woorden. Stickers zijn ongenuanceerd, kort en ze worden vaak stiekem in de nacht opgeplakt. Wat gebeurt er als we het wijkakkoord in stickers op een lantaarnpaal plakken? We zien het onderzoek van team Charlois als een tegelijk speelse en bloedserieuze zoektocht naar wat er nodig is om een wijkakkoord echt van, voor en door de wijk te maken. De eerlijkheid en ongenuanceerdheid van de nacht in de vorm van een sticker met de tekst “je stinkt”.


Charlois stickers van bewoners door social artist Pauline Wiersema

De wijkraad en gemeente willen ophalen wat voor bewoners echt belangrijk is. Nou, kijk maar eens goed om je heen. De buurt hangt er vol mee!

Ontwerper Myrthe Krepel

Op mijn sticker? “Rotterdams talent hier houden”, “Stil zijn, denk aan de buren”, “Huizen voor mensen, niet voor winst”.

Bewoners maken stickers tijdens de openbare wijkraad vergadering

Wijkakkoord in stickertaal


Op 10 mei 2023 overhandigden de wijkraad en bewoners hun wijkakkoord in stickertaal aan de wethouder. Geen pak papier dus, maar een stoplichtpaaltje vol met stickers uit de wijk. Myrthe legt samen met wijkraadslid Bas uit: “Stickertaal is een eigen taal van de wijkraad, een taal die zich verzet tegen de dominante taal van het ambtelijke apparaat en dat wat het allerbelangrijkste is op scherp stelt: de relatie met de wijk. We hebben allerlei experimenten gedaan, de rode draad daarin was je staande houden en je eigen weg vinden in de wereld van formats, protocollen en procedures.” Omroep OpenRotterdam maakte er mooi item over.


Resultaat & doorwerking:

Veel ‘nieuwe’ bewoners zijn in beeld en aan het woord gekomen. Zowel ambtenaren als wijkraadsleden pakken meer ruimte binnen de procedures om de wijkraad echt verlengstuk te maken van de wijk.


“Het leuke is dat de Nacht Club Academie wel tijd kostte, maar uiteindelijk meer ruimte heeft teruggegeven.”

Lees over de ervaring van wijkmanager Marieke Smit en de uitkomst die deelname haar en het team van gemeente Rotterdam heeft gebracht.

De Nacht Club Academie


De Nacht Club Academie combineert leren en ontwerpen in en voor de praktijk. De Nacht Club Academie heeft een inmiddels beproefde social design aanpak ontwikkeld die bewoners en professionals helpt om anders te kijken, en hen in de gelegenheid stelt om elkaar op basis van gelijkwaardigheid en vertrouwen te ontmoeten, en openhartige gesprekken te voeren.

Meedoen met jouw wijk? Join the Club!