Vanavond niet
Het kan heel frustrerend zijn als je door uitsmijters van een nachtclub niet binnengelaten wordt. Maar is het misschien ook ergens goed voor? Jonge mensen laten lang niet iedereen toe in hun belevingswereld. Daar hebben ze vaak goeie redenen voor. In de Nacht Club Academie werken we aan een nieuw perspectief op overlast door en criminalisering van jonge mensen in de wijk Doornakkers in Eindhoven. Dat doen we samen met het Embassy Lab Jonge Aanwas van de Dutch Design Foundation.
In de wijk Doornakkers in Eindhoven beseffen ambtenaren dat ze graag beter willen aansluiten bij de belevingswereld van jonge mensen. In de Nacht Club Academie leren we door te doen. In september leidde dat tot een moment van ongemak: het was avond, op een plein midden in de wijk stonden ambtenaren van de gemeente tussen de jongeren met om hen heen het geluid van brommers, gelach en geschreeuw. Kinderen en jongvolwassenen waren met elkaar bezig en de ambtenaren voelden hoe het is om niet toegelaten te worden. Er werd weinig ‘opgehaald’. Want dat is hoe je als ambtenaar vaak naar contact met bewoners kijkt, als informatieuitwisseling. Was de avond mislukt?
Door hierop te reflecteren in de Nacht Club Academie werd deze avond juist heel vruchtbaar. We leerden dat het proces van toelaten zelf het onderzoeken waard is. Welke patronen spelen daarbij, en welk onverwacht expertschap kunnen we benutten? Hoe en waarom beschermen jongeren hun eigen wereld tegen bemoeienissen van buiten? Wie krijgt wel toegangen waarom? Het ontwerpteam gebruikt deze nieuwe kijk om het vraagstuk van jonge aanwas verder te onderzoeken. Dit heeft ook implicaties voor hoe ambtenaren werken. Hoeveel toegang moet je eigenlijk willen, wat is gepast en waar begint ongewenste bemoeienis?
Jonge mensen als toegangsexperts
Wat volgt is een belangrijke reframing van het vraagstuk: wat als we jongeren niet benaderen als kwetsbare potentiële jonge aanwas, maar als experts op het thema toegang? Het team stelt vragen als ‘ben je weleens geweigerd?’ en ‘wie komt er bij jou niet in?’. Het leidt tot openhartige gesprekken. Het team leert hoe je een bouncer moet afleiden. Dat een geheim soms juist veiliger is bij iemand die je niet al te goed kent. En dat jonge jongens die geweigerd worden door leeftijdsgenoten, makkelijker te verleiden zijn door criminelen. Een jongen die zelf ooit verleid werd tot crimineel gedrag leert ons “Het zijn de knulletjes die het doen.” Een jongen die liever anoniem blijft stuurt een stembericht: “Ik wil toegang tot de toekomst.”
8 Strategieën voor toegang
De uitkomsten van dit verkennende onderzoek zijn onderdeel van de expositie In Makers We Trust bij het ministerie van Justitie en Veiligheid (JenV) en tijdens Dutch Design Week 2022. Voor Embassy Lab Jonge Aanwas van de Dutch Design Foundation schreven we tevens een rapportage over de bevindingen van dit onderzoeksproject met de gemeente Eindhoven over jonge aanwas, de criminalisering van kwetsbare jongeren. ‘Vanavond niet’ is een ontwerponderzoek naar de manieren waarop jongeren zichzelf beschermen en afschermen van anderen. We delen inzicht in allerlei strategieën en kennis die jongeren (en soms ook professionals) toepassen. De rapportage is hier te vinden.
Gemeente Eindhoven Gaby Rasters, Maurice Delil, Rob van Haaren, Marloes Pol, Roseliek van Geel Social designer Imke Sloos. Begeleiding Nacht Club Academie, ontwerp rapportage en expositie
Jaap Warmenhoven en Marjolein Vermeuken
Embassy Lab Jonge Aanwas Justine Kontou, Dries van Wagenberg.
De Nacht Club Academie
De Nacht Club Academie combineert leren en ontwerpen in en voor de praktijk. De Nacht Club Academie heeft een inmiddels beproefde social design aanpak ontwikkeld die bewoners en professionals helpt om anders te kijken, en hen in de gelegenheid stelt om elkaar op basis van gelijkwaardigheid en vertrouwen te ontmoeten, en openhartige gesprekken te voeren.
Meedoen met jouw wijk? Join the Club!